Kısa Özet
Bu video, klavyeyi kullanarak programlar ve uygulamalar içinde fare kullanmadan nasıl gezinebileceğinizi anlatıyor. Menüler ve diyalog kutuları gibi temel yapı taşlarını anlamak, klavye kısayollarını öğrenmek ve farklı kontrol tiplerini tanımak, dijital dünyada daha verimli ve bağımsız hareket etmenizi sağlar.
- Klavye ile gezinmenin temelleri
- Menülerde ve diyalog kutularında gezinme
- Temel kontrol tipleri (onay kutusu, radyo düğmeleri, kaydırma çubuğu, açılır listeler)
- Klavye navigasyon araç setini oluşturma
Giriş [0:00]
Bu bölümde, herhangi bir programı açtığınızda menülerde ve pencerelerde klavyenizle nasıl profesyonel gibi gezinebileceğinizi öğreneceksiniz. Fareye dokunmadan tam kontrolü nasıl ele alacağınızı keşfedeceksiniz. Klavye ile gezinmenin temellerini sağlamlaştıracak, programların yol haritası olan menülere dalacak, ayarları yaptığımız diyalog kutularına bakacak ve en çok karşılaşılan kontrol tiplerini tanıyacaksınız. Son olarak, tüm bu bilgileri bir araya getirerek kendi navigasyon araç setinizi oluşturacaksınız.
Klavye ile Gezinmenin Temelleri [0:48]
Fare olmadan pencere, düğme ve menüler arasında nasıl gezineceğinizi merak ediyor olabilirsiniz. Aslında bu, sandığınızdan çok daha basit. Sadece iki temel yapı taşını anlamanız gerekiyor: menüler ve diyalog kutuları. Bu yapı taşlarının mantığını kavradıktan ve birkaç temel klavye komutunu öğrendikten sonra, bu iş tamamdır.
Menülerde Gezinme [1:17]
Herhangi bir uygulamanın yol haritası olan menüleri nasıl okuyacağınızı ve kullanacağınızı öğrenin. Bir menüde gezinmek, hangi program olursa olsun evrensel olarak dört basit adımdan oluşur: Alt tuşuyla menü çubuğuna ulaşmak, sol ve sağ oklarla menüler arasında gezinmek, istediğiniz menünün üzerine gelince aşağı okla açmak ve içindeki seçenekleri yukarı ve aşağı oklarla gezinmek. Alt tuşu, sizi en tepedeki menü çubuğuna ışınlayan sihirli bir anahtar gibidir. Sol ve sağ ok tuşları, bir caddenin üzerindeki dükkanların tabelaları arasında gezinmek gibidir (Dosya, Düzen, Görünüm). Bir dükkanın kapısından içeri girmek (menüyü açmak) için aşağı ok tuşunu kullanırsınız. İçeri girdikten sonra da o dükkanın reyonları arasında (Kaydet, Aç, Yazdır gibi komutlar) gezinmek için yukarı ve aşağı ok tuşları devreye girer. Daha da hızlanmak için erişim tuşlarını kullanabilirsiniz. Örneğin, Dosya menüsüne gitmek için Alt + D tuşlarına basabilirsiniz.
Diyalog Kutularında Gezinme [3:36]
Menülerden bir komut seçtikten sonra, diyalog kutuları (iletişim kutuları) devreye girer. Bunlar, size soru soran küçük pencerelerdir (Hangi yazıcı, kaç kopya gibi). Bir diyalog kutusunda gezinmenin altın kuralı tab tuşudur. Taba her bastığınızda bir sonraki adıma, Shift + Tab ile bir önceki adıma gidersiniz. Bu bir döngüdür, yani son elemana geldiğinizde taba basarsanız tekrar en başa dönersiniz. Eğer nerede olduğunuzu unutursanız, Insert + Tab tuşlarına basarak o an odaklandığınız kontrolün ne olduğunu öğrenebilirsiniz.
Temel Kontrol Tipleri [4:46]
Diyalog kutularında en sık karşılaşılan temel yapı taşlarını (kontrolleri) tanıyın:
- Onay Kutusu: Açık veya kapalı (örneğin, "Şartları kabul ediyorum"). Boşluk tuşu ile işaretlenir veya kaldırılır.
- Radyo Düğmeleri: Bir grup seçenek sunar, ancak sadece birini seçebilirsiniz (örneğin, eğitim durumu). Yukarı ve aşağı ok tuşlarıyla seçenekler arasında gezinilir.
- Kaydırma Çubuğu: Bir değeri belli bir aralıkta ayarlamanızı sağlar (örneğin, ses seviyesi). Sağ ve sol ok tuşlarıyla küçük adımlarla, Page Up ve Page Down tuşlarıyla büyük adımlarla ayar yapabilirsiniz.
- Birleşik Kutu (Açılır Liste): Bir listeden seçim yapmanızı sağlar (örneğin, il seçimi). Yukarı ve aşağı ok tuşlarını kullanarak listede gezinebilirsiniz.
Eğer bir kontrolün ne işe yaradığını çıkaramazsanız, Insert + F1 tuşlarına basarak Jaws'ın size o kontrolün ne olduğunu, ne işe yaradığını ve nasıl kullanılacağını anlatan kısa bir yardım metni okumasını sağlayabilirsiniz.
Navigasyon Araç Setini Oluşturma [7:01]
Menüleri anladınız, diyalog kutularında gezinmeyi öğrendiniz ve içindeki kontrolleri tanıdınız. Şimdi tüm bu parçaları birleştirerek ne kadar güçlü bir navigasyon araç setine sahip olduğunuzu göreceksiniz. Diyalog kutuları için bir kopya kağıdınız var: Onay kutusu için boşluk çubuğu, radyo düğmesi ve birleşik kutu için ok tuşları. Bu tutarlılık sayesinde, daha önce hiç kullanmadığınız bir programı açtığınızda bile ne yapacağınızı içgüdüsel olarak bileceksiniz.
Önemli Hatırlatmalar ve Sonuç [7:45]
Aklınızda kalması gereken en önemli şeyler:
- Menüler haritadır, Alt ve ok tuşları pusulanızdır.
- Diyaloglar eylem alanıdır, Tab tuşu aracınızdır.
- Her kontrolün kendine özgü bir kullanım tuşu vardır.
- Kafanız karışırsa Insert + F1 en yakın dostunuzdur.
Artık deneme yanılma yoluyla rastgele tuşlara basarak bir şeyler yapmaya çalışmaya son verebilirsiniz. Menüler ve diyaloglar gibi iki temel kavramda ustalaşarak dijital dünyanın kapılarını sonuna kadar araladınız. Karşınıza hangi program çıkarsa çıksın, çekinmeden etkileşime geçebilecek güce sahipsiniz. Bugün öğrendiğiniz beceriler evrenseldir, yani bir programda öğrendiğiniz şey bir diğerinde de %99 işe yarayacaktır.